Heb je als trainer giftige taal?
“Toen het me eenmaal was opgevallen, kon ik er nauwelijks meer voor wegkijken”
Whitney Goodman snijdt een goed punt aan waar trainers en coaches onbewust een stevige rol in spelen. Al vele jaren houdt deze auteur van het boek ‘Giftige positiviteit’ online citaten bij waaruit motivatie spreekt. Steeds groter werd haar twijfel of die goedbedoelde aanmoedigingen wel écht werken.
Goodman deelde haar twijfels online en het bleek regelrecht een emotionele snaar te raken bij veel mensen. Ze vond het moeilijk om er aandacht aan te besteden, een beetje uit angst dat ze als ‘negatief’ zou worden versleten. Iets dat je als therapeut niet wilt. Goodman: “Giftige positiviteit is iets waar ik me al lang van bewust ben geweest, nog zonder dat ik er een naam voor had. Ik kwam het in mijn jeugd bij mij thuis tegen en overal op sociale media, in kerkdiensten, op school en uiteindelijk als therapeut, bij mijn cliënten. Het viel me op dat we er allemaal aan bijdroegen, terwijl iedereen me onder vier ogen vertelde dat ze er een hekel aan hadden. Dat had ik ook; ik dacht dat ik eraan moest meedoen, omdat men me anders ‘negatief’ zou vinden. Het had zich met mijn professionele en privéleven vervlochten; toen het me eenmaal was opgevallen, kon ik er nauwelijks meer voor wegkijken.”
Overal moet je kansen in zien?
Als je een paar voorbeelden ziet, lijkt er op het eerste gezicht niets aan de hand. Als trainer zal je ook vaak dit soort uitspraken gebruiken. Als iemand duidelijk in de put zit, roep je als trainer opbeurend ‘kom op joh, je kan het!’. Goodman reageert behoorlijk allergisch op de uitspraak, ‘Wees dankbaar’. Of als iemand een stevige blessure heeft doorleefd, “Denk positief en je komt er dubbel zo sterk uit.” Die woorden klinken zo positief. Zo goed, steunend voor de ander maar onderhuids schuurt het taalgebruik omdat het botst met de gevoelens van de luisteraar. In de sport wordt steeds vaker benadrukt dat je overal de kansen van moet inzien. Als je een forse blessure hebt, is de sporter misschien dankbaar voor de hulp in de situatie maar langdurig niet kunnen sporten is voor veel hardlopers een kleine ramp. Positieve formuleringen zijn dan leuk bedacht maar werken slecht voor die situatie. Je ontmoet weerstand want de ander denkt: “luisteren ze eigenlijk wel? Moet ik werkelijk dankbaar zijn omdat ik zojuist … (vul maar in, van blessure tot een vervelende ervaring)? Is Goodman tegen positieve formuleringen? Zeker niet. “Als je positiviteit op de juiste manier gebruikt is het geweldig.”
In negen hoofdstukken wordt ontleed wat giftige positiviteit is en hoe je het anders kunt aanpakken. Voor coaches zit er onder meer een waardevol deel over doelen bereiken. Het hele boek is praktisch ingestoken met duidelijke adviezen en dat geldt zeker voor het stellen en bereiken van doelen. In meerdere hoofdstukken komen de invloeden naar voren die coaches volop kunnen inzetten voor een realistische kijk op positief coachen en het toepassen van compassie, kwetsbaarheid en nieuwsgierigheid. Een onverwacht instrument voor coaches duikt op, hoe je effectief kunt klagen. Klagen over een situatie kun je als coach negatief opvatten want je wilt met elkaar toch een andere richting op? Goodman betoogt dat effectief klagen ervoor zorgt dat de pijnpunten helder worden. Dat wil je als trainer kunnen en durven benoemen. Daarna kun je er echt mee aan de slag. Die lastige punten waar iedereen met positieve uitspraken overheen gaat, worden dan eindelijk eens uitgesproken. Ze komen boven tafel. Dan is het misschien wel slikken maar kun je echt verder met positiviteit die dan wel zijn impact op een positieve manier heeft.
Affirmaties
Met veel overtuiging veegt de auteur de affirmaties van tafel. Ook hier is ze niet tegen affirmaties maar is het belangrijk hoe en wanneer je die inzet. Je hoeft dus bij je sporters niet de stickers met ‘je bent een volbloed renpaard’ van de spiegel af te halen. Ze laat zien wanneer affirmaties wél goed werken. Goodman gaat in op veel voorkomende lastige levenservaringen zoals met relaties, medische problemen, religie en spiritualiteit en het uiterlijk. Begrijpelijk omdat ze een therapeut is die veel mensen in haar praktijk ontvangt. Daarom zit er een groot nadeel in dit boek, het gaat niet direct over sport. In je aanpak van sporters stuit je al snel op emoties over relaties, uiterlijk en wat het lijf doet en dan kun je toch verder met de praktische adviezen. Voor de coaches die niet helemaal in dit boek duiken een laatste tip. Houd je timing in de gaten van je overpositieve adviezen.
Giftige positiviteit
Hoe je omgaat met lastige situaties en gevoelens in een wereld die negativiteit wil uitbannen
Whitney Goodman
304 pagina’s
ISBN: 9789400514089