Veel COVID-patiënten met langdurige klachten waren al minder fit dan gemiddeld vóór COVID-19 uitbraak. Dat blijkt uit onderzoek van sportartsen in Nederland waarbij COVID-19-patiënten een inspanningstest ondergaan. Cruciaal in het herstel blijkt de vertaalslag van de inspanningstest naar een persoonlijk trainingsprogramma.
COVID-patiënten zijn blij met de testanalyses en vertaling naar fysieke fitheid in de dagelijkse praktijk. Dat geeft (h)erkenning van de langdurige klachten, neemt onrust weg en geeft vertrouwen in herstel. Gerichte coaching op energieverdeling, training en juiste voeding draagt bij aan herstel en vooruitgang in conditie.
Samen weer fit met COFIT
Direct na de eerste COVID-19-golf zijn sportartsen in Nederland gaan samenwerken in het zogeheten ‘COFIT-onderzoek’. “Vanuit onze Vereniging voor Sportgeneeskunde (VSG) is het advies ‘COVID-19: herstel fysieke fitheid’ opgesteld”, vertelt voorzitter en sportarts Tom Brandon. “Als sportartsen hebben we een landelijk register van inspanningstesten opgezet. Van de twintig sportmedische instellingen die COVID-patiënten zien in een CoFit-poli, doen er veertien mee aan dit COFIT-onderzoek. Nu een jaar later blijkt pas echt hoe nuttig dit is, gezien de hoeveelheid patiënten die op langere termijn nog steeds onbegrepen aanhoudende klachten hebben na COVID-19-besmetting.”
Kom je als hardlooptrainer mensen tegen in je club of loopgroep die langdurige COVID-19 klachten hebben? Deze groep vraagt meer aandacht. Coach op:
- Energieverdeling
- Voeding
- Herstel van de conditie
- Vooruitgang in de conditie
Inspanningsdiagnostiek
De unieke aanpak van de sportarts als medisch specialist beweegzorg betreft de inspannings-diagnostiek én vertaling daarvan naar trainingsprogramma’s op maat. Er zijn inmiddels meer dan 1.000 mensen met langdurige COVID-klachten door sportartsen begeleid. Hiervan zijn circa 300 patiënten in het kader van hun behandeling binnen het COFIT-onderzoek getest.
Alle patiënten binnen de COFIT-studie hebben een inspanningstest ondergaan en verschillende vragenlijsten ingevuld met betrekking tot hun fitheid voorafgaand aan de ziekte en met betrekking tot de huidige fitheid. De patiënten lijken vooraf al substantieel minder fit, afgezet tegen hun leeftijdsgenoten. Na COVID-19 heeft er vervolgens een forse conditiedaling plaatsgevonden.
VO2max test bewijst zijn waarde
Alle hardlooptrainers zijn bekend met het fenomeen. Als uitgangspunt voor het herstel van COVID-19 patiënten blijkt het een goed ijkpunt. De meest betrouwbare maat voor het inspanningsniveau is de maximale zuurstofopname gemeten in milliliter per kilogram per minuut (VO2max). De waarde van de VO2max is een indicatie van iemands fysieke conditieniveau of uithoudingsvermogen en wordt optimaal gemeten middels een inspanningstest met ademgasanalyse. Alle patiënten binnen de COFIT-studie hebben een inspanningstest ondergaan en verschillende vragenlijsten ingevuld met betrekking tot hun fitheid voorafgaand aan de ziekte en met betrekking tot de huidige fitheid.
Tussentijdse analyse van de onderzoeksgegevens toont dat de gemiddelde VO2max waarde voorafgaand aan de COVID-besmetting werd ingeschat op 30 ml/kg/min. Dit is 5 ml/kg/min onder de normwaarde voor de leeftijd. Om dit in perspectief te plaatsen: een achteruitgang van circa 3 ml/kg/min past bij 10 jaar veroudering. De patiënten lijken dus vooraf al substantieel minder fit, afgezet tegen hun leeftijdsgenoten. Na doormaken van COVID-19 schatten de patiënten hun fitheid nog lager in met 22 ml/kg/min. Bij de inspanningstest blijkt dit mee te vallen en scoren ze gemiddeld 26 ml/kg/min. Dit is toch altijd nog een forse conditiedaling vergeleken met vóór COVID-19.
Belastbaarheid meten
“Vanuit ons ziekenhuis zijn we vorig jaar snel met de CoFit-poli gestart en merken we dat we deze mensen toch ook verder kunnen helpen”, vult sportarts prof. dr. Hans Zwerver van Sports Valley/Ziekenhuis Gelderse Vallei aan. “We werken als sportartsen orgaan overstijgend en multidisciplinair. Niet alleen conditie maar ook ademhalingstechniek en hart/long belastbaarheid worden gemeten. We nemen een deel van de onrust weg wanneer er geen hart- of longprobleem is en als het er wel is brengen we dit goed in kaart. Tegelijk is er dankzij de inspanningsdiagnostiek - waarmee vastgesteld wordt wat de fitheid werkelijk is - erkenning voor de klachten. Na de inspanningstest vindt er bij ons intern multidisciplinair overleg plaats met een psycholoog, long- en revalidatiearts. Zo leveren we maatwerk in het advies richting voeding, beweging en training.”