Onderzoek door ABN AMRO laat zien dat de kwaliteit en toegankelijkheid van de huisartsenzorg onder druk staat. Men pleit voor intensievere samenwerking tussen de verschillende takken van de zorg, zoals de huisartsen, de GGD, de geestelijke gezondheidszorg, ziekenhuizen en de wijkverpleging. Maar samenwerking kan en moet veel verder gaan: betrek ook het sport- en beweegdomein erbij voor verlaging van de druk, meent Liesbeth Preller specialist beweeggedrag van Kenniscentrum Sport.
Waarom?
Liesbeth Preller: “Een behoorlijk deel van de huisartsenzorg heeft te maken met het behandelen van chronische leefstijlgebonden aandoeningen. Inmiddels hebben 10 miljoen Nederlanders een of meer chronische aandoeningen. Sporten en bewegen helpen effectief veel van deze aandoeningen te voorkomen, ziektelast te verlagen, ziekteprogressie te vertragen en ernstige valincidenten te voorkomen. Denk aan diabetes type 2 (1 miljoen patiënten), hart- en vaataandoeningen (1,7 miljoen), depressieve klachten (meer dan een half miljoen bekend bij huisarts), kankersoorten als borst-, darm-, en prostaatkanker en 100.000 spoedeisende hulp bezoeken na een val.”
Er is veel winst te behalen meent Preller. Maar waar dan? “Zo’n 52 procent van de volwassenen tot 65 jaar en 58 procent van de 65-plussers voldoen niet aan de beweegrichtlijnen; de hoeveelheid bewegen die risico’s aanzienlijk verlaagt.”
Hoe het gedrag aanpakken?
“Het is daarom verwonderlijk dat er in de spreekkamer nog niet op grote schaal wordt ingezet op het goede gesprek over bewegen. Het hoeft de huisarts of praktijkondersteuner zelf niet veel tijd te kosten en vraagt weinig extra kennis. Korte gesprekken, met de juiste verwijzingen, kunnen patiënten al behoorlijk op weg helpen.”
Welke instrumenten zijn er?
“Al jaren hebben gemeenten de mogelijkheid om buurtsportcoaches in te zetten op de verbinding tussen zorg en sport en dan vooral voor degenen die het niet lukt om uit zichzelf meer te gaan bewegen. Het goede nieuws is dat er nu verschillende akkoorden en regelingen zijn, zoals het Integraal Zorg Akkoord (IZA) en het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA), die meer inzetten op preventie. Bovendien stimuleren de akkoorden samenwerking tussen zorg en sport in het gemeentelijk domein. De Brede Specifieke Uitkering (SPUK) biedt alle gemeenten veel extra financiering om preventieve activiteiten te organiseren.”
Liesbeth Preller sluit af. “Al met al is de tijd rijp om veel sterker in te zetten op het stimuleren van sporten en bewegen vanuit de spreekkamer om daarmee de druk op de zorg te verlagen. Een win-win-win situatie voor de dokter, de patiënt en de staatskas.”
Meer naar het hardlopen verwijzen
Hardlooptrainers Nederland is van mening dat atletiekverenigingen maar zeker ook zelfstandige trainers een goed aanbod hebben in laagdrempelige trainingen. Deze zijn onder meer gunstig tegen diabetes maar kunnen ook helpen mensen sterker en leniger te maken. Bovendien helpen duursporten en het actief trainen met een groep vaak tegen depressieve klachten. Huisartsen en de gezondheidszorg mag vanuit leefstijl vaker mensen doorsturen naar de hardloopwereld.